Presentator Elisabeth van den Hoogen praat in deze uitzending met drie interessante gasten die onderzoek doen naar polarisatie en de lessen gebruiken in de praktijk: Kees van den Bos hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit Utrecht, Cor Vos strategisch communicatieadviseur bij de gemeente Amsterdam en Diane Bergman communicatieadviseur en trainer in transactionele analyse en psychologie.

Niet weglopen of wegduwen
De tegenstellingen in de samenleving worden steeds groter, groepen mensen radicaliseren en gaan over tot dreigen en soms zelfs geweld. Denk aan de zwarte piet-discussie, het boerenprotest en het protest van BN-ers #ikdoenietmeermee. Hoogleraar Kees van den Bos ziet dat social media ons tot elkaar kunnen brengen, maar ook zorgen voor versnippering en ‘sociale bubbels’. We nemen niet meer de tijd om elkaar nog op te zoeken en écht te luisteren. Moeten we altijd bang zijn voor polarisatie? Nee, het debat mag best schuren, vindt Kees. Maar laten we in gesprek gaan met goede argumenten en afwijkende meningen niet wegduwen. Want nu zien we dat mensen zich niet gehoord voelen en soms bedreiging en geweld gebruiken om hun gelijk te halen.

Echt naar elkaar luisteren
Hoe ga je als communicatieprofessional bij de overheid op zoek naar het verhaal van mensen? Cor Vos komt met voorbeelden uit zijn werk voor de gemeente Amsterdam, zoals de campagne ‘We Live Here’, ontwikkeld met bewoners van de buurt. We luisteren vaak vooral vanuit onze eigen projecten en programma’s, maar zouden ook moeten meenemen waar die ander zich zorgen om maakt. Tegelijkertijd kun je als overheid niet alles oplossen, daar moet je dan ook duidelijk in zijn.

Zoek elkaar op
Wat er kan gebeuren als je wél de moeite neemt om naar elkaar te luisteren, illustreert Diane Bergman met een fragment uit de talkshow Jinek. BN’er en rapper Famke Louise komt terug op haar deelname aan #ikdoenietmeermee nadat IC-arts Diederik Gommers serieus doorvoeg naar haar argumenten. Aan de hand van inzichten uit de transactionele analyse laat Diane zien dat ook de woorden en de toon in het debat ertoe doen. Ook als iemand echt niet meer wil luisteren, is de ander willen begrijpen en erkennen je enige enige optie. De uitdaging voor de communicatie is om al die verschillende groepen op hun eigen manier aan te spreken. En iemand te zoeken die wel dat contact kan maken waar dat jou niet lukt. Alleen zo voorkomen dat mensen zich echt afsluiten en isoleren, dan kunnen ze radicaliseren.

Dit UCK themaprogramma is onderdeel van het UCKOnlineProject in deze tijd van corona waarin fysieke bijeenkomsten voor leden minder goed mogelijk zijn. Daarom maakte de Utrechtse Communicatiekring diverse online producties voor haar leden waaronder podcasts en live uitzendingen. Kijk ze allemaal terug via www.communicatiekring.nl