Het nationale thema van de Open Monumentendag 2012 is ‘Groen van Toen’, met speciale aandacht voor het monument in zijn groene omgeving. In Utrecht zijn dit jaar een kleine tachtig monumenten vrij te bezoeken. Naast openstellingen in de binnenstad concentreert het programma zich rond Kasteel de Haar met haar parken en tuinen. Het is de eerste keer dat het pas gerestaureerde kasteel op Open Monumentendag is te bezoeken.

Van de tachtig opengestelde monumenten zijn er wel vijftig die een relatie met het thema hebben. In de binnenstad zijn dat bij voorbeeld de burgemeesterswoning Kromme Nieuwegracht 43, het hofje de Wijde Poort aan Mariastraat 13 en het huis Zuylenspiegel aan de ABC-straat, met fraaie stads- en stijltuinen. Net buiten de singels zijn de voormalige boerderijen aan de Zonstraat en het volkstuinencomplex rond de Minstroom verrassende plekken. In Vleuten en Haarzuilens vormt Kasteel de Haar het onbetwiste hoogtepunt, maar daarnaast zijn ook monumenten als de Hamtoren en de boerderij van het jaar 2011 'De Hooge Ham' een bezoek meer dan waard. www.openmonumentendagutrecht.nl