Hoe voorkom je dat jongeren hun smartphone gaan gebruiken in het verkeer? Deze vraag gaat het Lectoraat Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein (PubLab) van de Hogeschool Utrecht in opdracht van de Provincie Utrecht proberen te beantwoorden.

In het eerste deel van het onderzoek is gekeken welke doelgroep het beste hiervoor genomen kan worden. Projectleider Karen Hilhorst: “Uit ons onderzoek bleek dat de groep jonge tieners de meest effectieve groep is om je op te richten. Hiermee bedoelen we de groep van ongeveer 10-13 jarigen. Voor hen verandert er veel. Ze maken de overgang van het basis- naar het middelbaar onderwijs. Zij gaan ook de grootste transitie doormaken in het telefoongebruik. Mits je het goed aanpakt is hier de slagingskans het grootst.”

Wie zijn zij?
Om in de huid van deze jonge tieners te kunnen kruipen en erachter te komen wat hen drijft om de smartphone te gebruiken in het verkeer, zijn verschillende acties ondernomen. Zoals het interviewen van pedagogen en het voeren van keukentafelgesprekken tussen kinderen en ouders. Ook is literatuuronderzoek gedaan, zijn fietsende scholieren geobserveerd, en zijn er kennissessies gehouden met verkeers- en jeugdexperts.

Complexe groep
Karen: “Het vraagstuk van het smartphonegebruik is complex. Dat geldt ook voor onze doelgroep. Voor hen verandert er veel. Een nieuw schoolsysteem, nieuwe vrienden, ze ontdekken hun identiteit, trekken geldende regels in twijfel en stellen zaken ter discussie. Ook blijkt dat basisschoolleerlingen de smartphone nog niet gebruiken in het verkeer. Dit verandert als ze naar de middelbare school gaan. We denken dat we het gebruik van de telefoon in het verkeer onder deze doelgroep het beste kunnen sturen door dit op veel verschillende gebieden en momenten aan te pakken. Al deze interventies moeten dan zorgvuldig op elkaar moeten worden afgestemd.”

Er is al veel
Natuurlijk wordt al het nodige gedaan om jonge tieners te wijzen op de gevaren van smartphonegebruik in het verkeer. Karen: “Denk aan speciale apps, lespakketten over dit onderwerp, een ervaringsdeskundige die erover komt vertellen op school (bijvoorbeeld een vader wiens kind is omgekomen in het verkeer), kindertheatershows en speciale websites. Deze zijn we nu - in het tweede deel van het onderzoek - allemaal aan het inventariseren. Ook kijken we hoe deze interventies zich onderling tot elkaar verhouden.”

Hoog op de agenda
Op basis van deze inzichten en uitkomsten, zal het PubLab zes cruciale knelpunten formuleren en bekijken hoe men daar het effectiefst mee om kan gaan. Karen: “Ook het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat volgt het onderzoek. De laatste jaren neemt het aantal verkeersongelukken weer toe. Afleiding in het verkeer staat dan ook hoog op de politieke agenda. We willen de provincie Utrecht helpen met het vinden van een oplossing van dit probleem en hopen uiteindelijk handvatten aan te kunnen reiken die leiden tot een succesvolle aanpak.”

Tekst: Anna Groot

Lees meer over de aanpak van PubLab:
Fietsen met focus
Fietsen met focus 2.0